Янгиликлар
HUQUQIY MUNOSABATLAR VA HUQUQNI TADBIQ ETISH VA QOʻLLASH
HUQUQIY MUNOSABATLAR VA HUQUQNI TADBIQ ETISH VA QOʻLLASH
Huquq normalari xayotga tadbik etilsagina u mazmun kasb etadi va jamiyat uchun axamiyatga ega buladi. agarda huquq tadbik etilmas ekan oxir okibatda u uzining moxiyatini butunlay yukotadi. Jamiyatdagi ijtimoiy munosabatlarni huquqiy tartibga solishning samarasi kup jixatdan huquq normalarini tugri tadbik etishga boglik.
Darxakikat mavjud huquq normalarini amalda kullamasdan turib, davldat ijtimoiy munosabatlarini uz maksadi yulida tartibga sololmaydi. Eng umumiy va keng maʼnoda olganda, huquqiy normalarni tadbik etish – bu huquqiy normalar yordamida ijtimoiy munosabatlarga taʼsir etishdir.
Huquqni tadbik etish – bu davlat tomonidan yuridik jixatdan mustaxkamlangan va kafolatlangan imkoniyatlarning amalga oshirilishi xamda ularni kishilar va ularning tashkilotlari faoliyatida xayotga tadbik etishdir.
Baʼzi yuridik adabiyotlarda «huquqni tadbik etish», «huquqiy normalarni tadbik etish», «huquqiy normani amalga oshirish», «huquqiy normani kullanish» kabi tushunchalar yuzasidan munozarali fikrlar mavjud.
Kupchilik nazariyotchi olimlarning fikrlaricha huquqiy normalarni tadbik etish – bu huquqiy normalarni amalga oshirish demakdir.
«Tadbik» etish suzi lotinchadan olingan bulib, “realis”, moddiy yoki moddiylashtirish degan maʼnoni anglatadi. Xozirgi kunda bu suz kuprok u yoki bu rejani dastur va loyixalarni, maksadlarni va x.klarni xayotda amalga oshirish yoki ularni tadbik etish maʼnosida kullaniladi. “Huquqni tadbik etish” termini yukoridagi mazmunga mos keladi. Darxakikat, huquq nomoddiy kurinishga ega bulsa xam, u kishilarning faoliyatlarida, faol huquqi va yurish-turishlarida, ularning moddiy va maʼnaviy kadriyatlardan foydalanganlarida tadbik etilib moddiylashadi.
Huquqni tadbik etish murakkab jarayon bulib, u maʼlum muddat mobaynida amalga oshiriladi. Bu jarayonni nafakat subyektiv huquq va majburiyatlar egalari (shaxslar), balki davlat xam uzining organlari, yaʼni huquqin ijod kiluvchi, huquqni ijro kiluvchi, huquqni kullovchi organlar orkali ishtirok etadi.
Angren shahar Adliya boʻlimi Davlat xizmatlari markazi
katta mutaxassisi B.Xolmatova