Янгиликлар

O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining Fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipining mazmun-mohiyati haqida bilasizmi?

O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining Fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipining mazmun-mohiyati haqida bilasizmi?

Fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipi – adolatli jamiyat kafolati

O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 5-moddasida belgilangan fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipi jinoyat huquqining asosiy va ajralmas tamoyillaridan biridir. Ushbu prinsipga ko‘ra, jinoyat sodir etgan barcha shaxslar jinsi, irqi, millati, tili, dini, e’tiqodi, ijtimoiy kelib chiqishi, ijtimoiy mavqeyidan qat’i nazar, qonun oldida teng bo‘lib, bir xil huquq va majburiyatlarga ega bo‘ladi.

Bu prinsipning asosiy maqsadi — insonlar orasida tenglikni ta’minlash va har qanday kamsitishga barham berishdan iborat. Shaxsning lavozimi, boyligi, tanish-bilishligi yoki boshqa ijtimoiy afzalliklari unga jinoyat sodir etgan taqdirda yengil jazo olishiga asos bo‘la olmaydi. Shuningdek, milliy, diniy yoki boshqa asosdagi kamsitish orqali og‘irroq jazo belgilanishi ham qat’iyan man etiladi.

Qonun oldida tenglik prinsipi adolatli sudlovning muhim kafolatidir. Jinoyat huquqida bu prinsipni buzish, ya’ni bir shaxsga yumshoq, boshqasiga og‘ir munosabatda bo‘lish – nafaqat adolatsizlik, balki fuqarolar ishonchini yo‘qotish xavfini tug‘diradi. Shu boisdan, prokuror, tergovchi va sudyalar har bir jinoyat ishiga xolis, kamsitmasdan, faqat qonunga asoslanib yondashishlari kerak.

Mazkur prinsip xalqaro huquq me’yorlari, xususan Inson huquqlari umumjahon deklaratsiyasi va BMTning inson huquqlari bo‘yicha paktlariga ham uyg‘un holda ishlab chiqilgan. O‘zbekiston Respublikasi ushbu tamoyillarga sodiq qolgan holda, har bir fuqaroning qonun oldida tengligini ta’minlashga intiladi.

Xulosa:

Fuqarolarning qonun oldida tengligi prinsipi — huquqiy davlat va adolatli jamiyat qurishning asosiy garovidir. Jinoyat sodir etgan har bir shaxs kim bo‘lishidan qat’i nazar, bir xil huquqiy mezonlarga asoslanib baholanadi. Bu prinsip nafaqat adolatni ta’minlaydi, balki fuqarolarda qonunga, sud tizimiga va davlatga bo‘lgan ishonchni mustahkamlaydi.

Yangiyoʻl shahar adliya boʻlimi

Yuridik xizmat koʻrsatish markazi

bosh yuriskonsulti U.Bo‘riyev