Янгиликлар
Mehnat shartnomasining muddati: O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 110-moddasi asosida
Mehnat shartnomasining muddati: O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 110-moddasi asosida
O‘zbekiston Respublikasida mehnat munosabatlari asosan mehnat shartnomasi orqali tartibga solinadi. Mehnat shartnomasining muddati ushbu huquqiy munosabatning davomiyligini belgilaydi. O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 110-moddasi esa ushbu muddatlarni aniqlash tartibini belgilab beradi.
Mehnat kodeksining 110-moddasiga ko‘ra, mehnat shartnomasi quyidagi turlarda tuzilishi mumkin:
- Belgilangan muddatga – bu holatda mehnat shartnomasi aniq tugash sanasi ko‘rsatilgan holda tuziladi.
- Doimiy (muddat ko‘rsatilmagan holda) – bu eng keng tarqalgan shakl bo‘lib, xodim va ish beruvchi o‘rtasida noaniq muddatga tuziladi.
- Muayyan ishni bajarish uchun – shartnoma aniq ish bajarilishi bilan tugaydi (masalan, qurilish obyekti yakunlanganda).
- Vaqtincha yo‘qligini qoplash uchun – doimiy xodimning vaqtincha yo‘qligini (masalan, dekret ta’tilida bo‘lgan xodim) qoplash uchun tuziladi.
Belgilangan muddatli shartnoma qachon tuziladi?
Belgilangan muddatli mehnat shartnomasi faqat quyidagi hollarda tuziladi:
- Ish vaqtincha xususiyatga ega bo‘lsa;
- Doimiy ish o‘rniga emas, balki ma’lum loyiha yoki topshiriq uchun ishga olinayotgan bo‘lsa;
- Ish beruvchining o‘zi vaqtincha faoliyat yuritayotgan bo‘lsa (masalan, mavsumiy ishlar);
- Xodim vaqtincha ish joyini egallayotgan bo‘lsa.
Bunday shartnoma odatda uch yildan oshmagan muddatga tuzilishi mumkin.
Muddatsiz mehnat shartnomasi afzalliklari
Muddatsiz mehnat shartnomasi xodimga ko‘proq barqarorlik va ijtimoiy kafolatlar beradi:
- Ishdan bo‘shatish faqat qonuniy asoslar bilan amalga oshiriladi;
- Ijtimoiy ta’minot tizimida huquqlar to‘liq shakllanadi;
- Mehnat staji uzluksiz hisoblanadi;
- Ta’til, sug‘urta, pensiya huquqlari mustahkamlanadi.
Belgilangan muddatli shartnoma uzaytirilsa...
Agar belgilangan muddatli mehnat shartnomasi ketma-ket ikki yoki undan ortiq marta uzaytirilsa yoki xodim belgilangan muddat tugagandan keyin ham ishni davom ettirsa, bunday shartnoma muddatsiz shartnomaga aylanishi mumkin. Bu esa xodimga ko‘proq huquqiy himoya beradi.
Yangiyo‘l shahar adliya bo‘limi
Bosh yuriskonsult: A.Kazimbayev