Янгиликлар

Xodimlarning va ularning vakillarining talablarini ko‘rib chiqish

Xodimlarning va ularning vakillarining talablarini ko‘rib chiqish: Mehnat kodeksining 572-moddasi asosida 572-moddaga ko‘ra:

Xodimlar yoki ularning vakillari tomonidan ilgari surilgan talablar ish beruvchi (yoki u vakil qilgan shaxs) tomonidan belgilangan tartibda va muddatda ko‘rib chiqilishi lozim.

Bu talablar, odatda quyidagilarga oid bo‘ladi:

·         ish haqi miqdori yoki to‘lov shartlari;

·         mehnat sharoitlarini yaxshilash;

·         ijtimoiy kafolatlarni kengaytirish;

·         mehnat tartibi va xavfsizligini ta'minlash.

Talablarni ilgari surish subyektlari

Talablar quyidagi subyektlar tomonidan ilgari surilishi mumkin:

1.      Xodimlarning bevosita o‘zi – yakka tartibda yoki guruh bo‘lib;

2.      Kasaba uyushmasi yoki boshqa vakillik organlari – jamoaviy manfaatlar asosida.

Vakillik organlari xodimlar nomidan murosaga erishish, muzokaralar olib borish va rasmiy talablarni shakllantirish vakolatiga ega.

Ish beruvchining majburiyatlari

Mehnat kodeksining 572-moddasi ish beruvchiga quyidagi huquqiy majburiyatlarni yuklaydi:

·         Talablarni belgilangan tartibda qabul qilish;

·         O‘z vaqtida ko‘rib chiqish (odatda bu 3–7 ish kuni ichida amalga oshiriladi, lekin bu ichki tartib qoidalari bilan belgilanadi);

·         Rasmiy javob taqdim etish – bu yozma shaklda, asoslantirilgan bo‘lishi lozim;

·         Zarurat bo‘lsa, muzokaralar tashkil etish va ijobiy yechimga erishish choralari ko‘rish.

Jamoaviy mehnat nizo ehtimoli

Agar ish beruvchi xodimlar talablarini:

·         e’tiborsiz qoldirsa;

·         ko‘rib chiqishni kechiktirsa;

·         yoki asossiz rad etsa —

bu holat mehnat nizosiga olib kelishi mumkin. Bunday holatda 572-modda 578–581-moddalar bilan bog‘liq holda qo‘llanadi (jumladan, muzokaralar, yarashuv komissiyasi, sud muhokamasi kabi tartiblar).

Amaliy tavsiyalar

1.      Xodimlar tomonidan talablar aniq, huquqiy asoslangan shaklda berilishi lozim.

2.      Vakillik organlari huquqiy bilimga ega bo‘lgan mutaxassislar bilan hamkorlikda harakat qilishi tavsiya etiladi.

3.      Ish beruvchilar ichki reglamentlarda talablarni ko‘rib chiqish tartibini aniq belgilab qo‘yishlari zarur.

Yangiyo‘l shahar adliya bo‘limi

Bosh yuriskonsult: A.Kazimbayev