Янгиликлар

Mehnat kodeksining 562-moddaning mazmuni: nima nazarda tutilgan?

Mehnat kodeksining 562-moddaning mazmuni: nima nazarda tutilgan?

Mehnat kodeksining 562-moddasiga ko‘ra:

Xodimlar, mehnat shartnomasi (kontrakti) bo‘yicha ularning huquqlari buzilgan taqdirda, sudga da’vo arizasi bilan murojaat qilganda, davlat boji va boshqa sud xarajatlarini to‘lashdan ozod etiladi.

Bu norma xodimlar manfaatini himoya qilishda muhim ijtimoiy kafolat hisoblanadi.

Moddaning asosiy jihatlari

1. Kimlarga tegishli?

·         Doimiy, vaqtincha yoki shartnoma asosida ishlayotgan barcha xodimlarga.

·         Avvalgi ish joyi bilan mehnat nizosiga duch kelgan sobiq xodimlarga ham tatbiq etiladi.

2. Qanday holatlarga nisbatan?

Quyidagi holatlarda xodimlar sud xarajatlaridan ozod qilinadi:

·         Ishga tiklash;

·         Ish haqi, kompensatsiyalar yoki boshqa to‘lovlarni undirish;

·         Mehnat shartnomasining bekor qilinishi bilan bog‘liq nizolar;

·         Noqonuniy ishdan bo‘shatish holatlari;

·         Mehnat sharoitlariga oid da’volar.

3. Qaysi xarajatlardan ozod etiladi?

·         Davlat boji (ariza topshirishda to‘lanadigan majburiy to‘lov);

·         Sud xarajatlari (ekspertiza, tarjima, pochta va boshqa xizmatlar xarajatlari).

Moddaning ijtimoiy ahamiyati

562-modda ijtimoiy tenglik va adolat tamoyillarini amalga oshirishda muhim rol o‘ynaydi. Ayniqsa, quyidagi jihatlarda:

·         Moliyaviy imkoniyatlari cheklangan xodimlar ham o‘z huquqlarini sud orqali himoya qilish imkoniyatiga ega bo‘ladi;

·         Ish beruvchining ustun mavqei mehnat huquqlari buzilgan xodimni huquqiy jihatdan ojiz holga keltirmaydi;

·         Bu norma huquqiy madaniyatni yuksaltiradi va mehnat huquqlarini e'tiborsiz qoldirmaslikka xizmat qiladi.

Yangiyo‘l shahar adliya bo‘limi

Bosh yuriskonsult: A.Kazimbayev