Янгиликлар
Xodimlarning kasbga tayyorlanish, qayta tayyorlanish va malaka oshirishdagi huquqlari va majburiyatlari haqida bilasizmi?
Xodimlarning kasbga tayyorlanish, qayta tayyorlanish va malaka oshirishdagi huquqlari va majburiyatlari haqida bilasizmi?
Zamonaviy ishlab chiqarish va xizmat ko‘rsatish sohalarida xodimlardan nafaqat o‘z ishini puxta bajarish, balki yangi bilim va malakalarni egallab borish ham talab etiladi. Shu bois, O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 371-moddasi xodimlarning kasbga tayyorlash, qayta tayyorlash va malaka oshirish jarayonidagi huquq va majburiyatlarini tartibga soladi.
Mazkur modda birinchi navbatda xodimning kasbiy rivojlanish huquqini kafolatlaydi. Ya’ni har bir xodim ushbu Kodeks, boshqa huquqiy hujjatlar va mehnat shartnomasida ko‘rsatilgan tartibda ta’lim olish huquqiga ega. Bu huquq xodimlarga o‘z kasbiy salohiyatini oshirish, yangi bilim va ko‘nikmalarni egallash imkonini yaratadi. Ayniqsa, texnologiyalar tez rivojlanayotgan bir davrda bu imkoniyat muhim ahamiyat kasb etadi.
Ammo huquq bilan birga majburiyat ham keladi. Ya’ni xodimlar ta’lim tashkilotlarida belgilangan qoidalarga qat’iy rioya etishi, o‘z vaqtida darslarga qatnashishi, malaka oshirish natijalarini ish beruvchiga taqdim etishi shart. Bu talab ish beruvchining bilim va ko‘nikmalarni real mehnat faoliyatida qanday tatbiq etilayotganini baholashiga xizmat qiladi.
Shuningdek, kasbga tayyorlash, qayta tayyorlash yoki malaka oshirish jarayonida xodimlarga mehnat shartnomasida va normativ-huquqiy hujjatlarda belgilangan boshqa majburiyatlar ham yuklatilishi mumkin. Masalan, agar o‘qish vaqtida ish beruvchi xarajatlarni qoplagan bo‘lsa, xodim belgilangan muddatgacha o‘z ish joyida faoliyat yuritishi lozim bo‘ladi. Bunday shartlar odatda mehnat shartnomasida yoki alohida kelishuvda ko‘zda tutiladi.
Umuman olganda, 371-modda xodimning kasbiy taraqqiyotida faol bo‘lishini, ayni paytda intizom va mas’uliyat bilan yondashishini talab qiladi. Ish beruvchi tomonidan yaratilgan imkoniyatlardan foydalanib, xodim o‘z bilimini yangilab, ish joyidagi raqobatbardoshligini oshiradi.
Yangiyo‘l shahar Adliya bo‘limi
Yuridik xizmat ko‘rsatish markazi
bosh yuriskonsulti: Bo‘riyev Umidjon