Янгиликлар

Ijtimoiy Himoya Kafolati: To‘langan Summalarni Qaytarib Undirib Olishning Cheklanishi

Ijtimoiy Himoya Kafolati: To‘langan Summalarni Qaytarib Undirib Olishning Cheklanishi

Mehnat qonunchiligining asosiy maqsadlaridan biri — bu xodimning ijtimoiy himoyasini kuchaytirishdir. Yakka tartibdagi mehnat nizolari (masalan, ishdan noto‘g‘ri bo‘shatish, ish haqi to‘lanmasligi) bo‘yicha sud yoki boshqa vakolatli organlar xodim foydasiga qaror chiqarib, ish beruvchini ma’lum summalar (ish haqi, kompensatsiya) to‘lashga majbur qilishi mumkin. Lekin keyinchalik yuqori instansiya bu qarorni bekor qilsa nima bo‘ladi?

O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 567-moddasi "Yakka tartibdagi mehnat nizolarini koʻrib chiquvchi organlarning qaroriga binoan toʻlangan summalarni qaytarib undirib olishning cheklanishi" aynan shu holatda xodimning moddiy holatini himoya qilishga qaratilgan muhim kafolatni belgilaydi.

567-modda Mohiyati: Imkoniyat emas, Kafolat

567-modda xodimga adliya organlari (sudlar) va mehnat nizolarini ko‘rib chiquvchi komissiyalar qarorlari bilan to‘langan pullarni qaytarib olishning juda qattiq cheklanishini belgilaydi. Bu xodimning o‘ziga to‘langan summalarni kelajakda qaytarib berish xavfidan xoli bo‘lishini ta’minlaydi.

Mehnat nizolari boʻyicha komissiyaning qaroriga, shuningdek yakka tartibdagi mehnat nizosi boʻyicha sudning qaroriga koʻra xodimga toʻlangan summalarni qaror bekor qilinganida undan qaytarib undirib olishga yoʻl qoʻyilmaydi.

Bu degani, agar birinchi instantsiya sudi yoki nizolar komissiyasi xodim foydasiga qaror chiqarib, ish beruvchi pul to‘lagan bo‘lsa va keyinchalik bu qaror yuqori sud (apellyatsiya, kassatsiya) tomonidan bekor qilinsa ham, ish beruvchi to‘langan pulni xodimdan talab qilib ololmaydi.

Yangiyo‘l shahar adliya bo‘limi

Bosh yuriskonsult: A.Kazimbayev