Янгиликлар

Kiber madaniyat tushunchasi

Kiber madaniyat tushunchasi

Zamonaviy dunyo raqamli texnologiyalar va internet tarmog‘i bilan chambarchas bog‘liq. Shu bois, insoniyat hayotida yangi madaniyat shakli — kiber madaniyat paydo bo‘ldi. Kiber madaniyat — bu kompyuter texnologiyalari, internet va raqamli kommunikatsiyalar asosida shakllangan ijtimoiy, madaniy va axloqiy qadriyatlar tizimidir.

Kiber madaniyat inson hayotining turli sohalariga ta’sir qiladi: o‘qish, ish, muloqot, ijod, biznes va hatto siyosat sohalarida ham. U asosida virtual muloqot, onlayn hamkorlik, raqamli axborot iste’moli va internet xavfsizligi tushunchalari yotadi. Shu bilan birga, kiber madaniyat shaxsning internetdan foydalanganidagi odob-axloq qoidalarini, ijtimoiy mas’uliyatni va axborot madaniyatini ham o‘z ichiga oladi.

Kiber madaniyatning asosiy xususiyatlari quyidagilar:

1.     Axborotga tezkor kirish: Internet orqali istalgan ma’lumotni olish imkoniyati.

2.     Virtual kommunikatsiya: Insonlar butun dunyo bo‘ylab tezkor muloqot qilishi mumkin.

3.     Ijodiy va ilmiy rivojlanish: Raqamli texnologiyalar san’at, ilm-fan va ta’lim sohalarida yangi imkoniyatlar yaratadi.

4.     Axborot xavfsizligi va etikasi: Internetda ma’lumotlarni to‘g‘ri va mas’uliyatli ishlatish qoidalari.

Bugungi kunda kiber madaniyat faqat texnologik bilimlarni o‘z ichiga olmaydi, balki insonlarning internetdagi axloqiy me’yorlar, odob-axloq qoidalari va mas’uliyat hissi bilan bog‘liq ijtimoiy madaniyatini ham ifodalaydi. Shu bois, kiber madaniyatni rivojlantirish — zamonaviy jamiyatning ajralmas qismi hisoblanadi.

                          Yangiyo‘l tuman bosh yuristkonsulti. N.Norova