Янгиликлар

Nikoh tuzish tartibi

Nikoh tuzish tartibi

O‘zbekiston Respublikasida nikoh tuzish tartibi qonun bilan qat’iy tartibga solinadi va ixtiyoriylikni, qonuniylikni, bo‘lajak turmush o‘rtoqlar va oila a’zolarining huquqlarini himoya qilishni ta’minlashga qaratilgan. Jarayon bir nechta majburiy bosqichlarni o'z ichiga oladi.

1. Nikohning asosiy shartlari

Nikohga kirish uchun quyidagi shartlar bajarilishi kerak:

O'zaro ixtiyoriy rozilik: Nikoh faqat ikkala tomonning erkin va o'zaro roziligi bilan tuziladi.

Nikoh yoshi: Nikoh uchun qonuniy yosh erkaklar va ayollar uchun 18 yoshdir. Alohida hollarda (uzrli sabablarga ko'ra) tuman yoki shahar hokimi taraflarning birgalikdagi iltimosiga binoan nikoh yoshini, lekin ko'pi bilan bir yildan kamaytirilishi mumkin.

To'siqlarning yo'qligi: yaqin qarindoshlar (to'g'ridan-to'g'ri o'sish va kamayish bo'yicha, to'liq va yarim aka-uka, farzand asrab oluvchilar va asrab olingan bolalar) yoki kamida bittasi boshqa ro'yxatga olingan nikohda bo'lgan yoki sud tomonidan ruhiy kasallik tufayli muomalaga layoqatsiz deb topilgan shaxslar o'rtasida nikohga yo'l qo'yilmaydi.

2. Ariza topshirish

Nikohga kirmoqchi bo‘lgan shaxslar qo‘shma yozma ariza bilan ulardan birining yashash joyidagi FHDYo bo‘limiga (FHDYo) yoki Yagona interaktiv davlat xizmatlari portali (my.gov.uz) orqali murojaat qiladilar.

Arizada nikohga hech qanday to'siqlar yo'qligi tasdiqlanishi va tomonlar bir-birining sog'lig'i holati, shuningdek, turmush o'rtoqlarning huquq va majburiyatlari to'g'risida xabardor ekanligi ko'rsatilishi kerak.

3. Majburiy tibbiy ko‘rik (bekor qilingan)

Ilgari tibbiy ko'rikdan o'tish majburiy edi. Biroq 2025-yil 1-dekabrdan (qidiruv natijalariga ko‘ra) qonun hujjatlariga kiritilgan o‘zgartirishlarga ko‘ra, byurokratik to‘siqlarni kamaytirish maqsadida ZAGSga ariza topshirishda tibbiy ma’lumotnoma taqdim etish talabi bekor qilindi.

4. Kutish muddati va ro'yxatdan o'tish

Nikoh ariza topshirilgandan keyin bir oy o'tgach ro'yxatga olinadi. Ushbu muddat ko'rib chiqish va qonuniy to'siqlar yo'qligini tekshirish uchun beriladi.

Maxsus holatlar (masalan, homiladorlik, bolaning tug'ilishi yoki tomonlardan birining hayotiga bevosita tahdid) mavjud bo'lganda, muddat qisqartirilishi mumkin va nikoh ariza bilan bir kunda ro'yxatga olinishi mumkin.

Nikohni davlat ro'yxatiga olish rasmiy yoki norasmiy sharoitda, er-xotinning iltimosiga binoan, ikki guvoh ishtirokida amalga oshiriladi. Ro'yxatdan o'tgandan so'ng nikoh to'g'risidagi guvohnoma beriladi.

5. Diniy marosim ("Nikox")

Shuni ta’kidlash kerakki, O‘zbekistonda faqat FHDYo organi tomonidan qayd etilgan nikoh rasman kuchga kiradi. Diniy nikoh (nikoh) rasmiy davlat roʻyxatidan oʻtkazilgandan keyin oʻtkazilishi mumkin.

Angren shahar yuridik markazi

bosh yuristkonsulti:                                                                 S.Siradjiddinova